Chiến dịch cuối cùng nhằm đánh chiếm Richmond, Virginia, thủ đô của Liên minh miền Nam, bắt đầu khi Binh đoàn Potomac của Liên bang miền Bắc vượt sông James vào tháng 6 năm 1864. Các binh đoàn dưới quyền chỉ huy của trung tướng Ulysses S. Grant đã tiến hành bao vây Petersburg và Richmond với ý định cắt đứt đường tiếp tế cho hai thành phố để buộc quân miền Nam rút lui. Tướng miền Nam Robert E. Lee chờ cơ hội để rút bỏ các phòng tuyến tại Petersburg vì nhận thấy rằng vị trí này không thể giữ được, nhưng quân miền Bắc đã ra tay trước. Ngày 1 tháng 4 năm 1865, kỵ binh của thiếu tướng Philip Sheridan đánh thọc vào sườn của Lee trong trận Five Forks. Ngày hôm sau, trong trận Petersburg thứ ba, quân đội của Grant tạo được một bước ngoặt quyết định, dứt điểm thành công cuộc vây hãm Petersburg. Vì những đường tiếp tế bị cắt đứt nên binh sĩ của Lee phải từ bỏ các chiến hào họ bám giữ trong 10 tháng qua và rút lui trong đêm ngày 2 và ngày 3 tháng 4.[3]

Mục tiêu đầu tiên của Lee là tập hợp lại lực lượng và tiếp tế cho binh sĩ của ông tại Amelia Courthouse. Kế hoạch của ông là hội quân với Binh đoàn Tennessee của tướng Joseph E. Johnston, rồi tiếp đến là tấn công sau khi đã xây dựng xong các tuyến phòng thủ trên sông Roanoke. Tuy nhiên, khi quân đội đến Amelia ngày 4 tháng 4 thì họ không tìm thấy đồ tiếp tế. Lee phái các xe chở hàng đến vùng quê gần đó để tìm lương thực nhưng việc này đã làm ông mất một ngày hành quân quý giá.[3] Binh đoàn sau đó hướng về phía tây đến trạm xe lửa Appomattox nơi có một đoàn xe lửa tiếp tế đang chờ đợi ông. Binh đoàn của Lee bây giờ gồm có quân đoàn kỵ binh và hai quân đoàn bộ binh nhỏ.

Trên đường đến trạm xe lửa, ngày 6 tháng 4 tại rạch Sayler, gần một phần tư quân số đang rút lui của miền Nam đã bị lực lượng kỵ binh của Sheridan cùng các bộ phận thuộc Quân đoàn II, Quân đoàn VI của miền Bắc cắt rời khỏi binh đoàn. Hai sư đoàn miền Nam đánh nhau với Quân đoàn VI dọc theo con rạch. Quân miền Nam tấn công nhưng bị đẩy lui và chẳng bao lâu sau thì kỵ binh miền Bắc đã cắt ngang cánh phải trận tuyến của miền Nam. Phần lớn trong số 7.700 binh sĩ miền Nam đầu hàng trong đó có trung tướng Richard S. Ewell và 8 vị tướng lãnh khác.[4] Việc trì hoãn đã khiến cho Lee đến chiều muộn ngày 8 tháng 4 mới tới được trạm xe lửa, giúp Sheridan kịp đến trạm xe lửa vào tối hôm đó và chiếm được các đồ tiếp tế của Lee và chặn đường tiến quân của ông ta.[5]

Sau các trận đánh nhỏ tại Cumberland Church và High Bridge, ngày 7 tháng 4, tướng Grant gởi một lá thư đến tướng Lee, đề nghị rằng đã đến lúc cho Binh đoàn Bắc Virginia đầu hàng. Trong thư trả lời, Lee từ chối yêu cầu này nhưng có hỏi Grant về các điều kiện đầu hàng dự định là gì.[6] Ngày 8 tháng 4, kỵ binh miền Bắc dưới quyền chỉ huy của chuẩn tướng phong hàm thiếu tướng George Armstrong Custer chiếm và đốt cháy ba đoàn xe lửa chở đồ tiếp tế cho binh đoàn của Lee trong trận Appomattox Station. Cả Binh đoàn Potomac và Binh đoàn James của miền Bắc nay đã hợp lại với nhau tại Appomattox.

Vì nguồn tiếp tế tại Appomattox đã bị phá hủy nên giờ đây Lee quay về phía tây, hướng đến đường xe lửa ở Lynchburg, nơi có thêm đồ tiếp tế đang chờ đợi ông. Trong lúc quân miền Bắc đang tiến sát theo Lee tất cả những gì ở giữa ông và thị trấn Lynchburg là kỵ binh miền Bắc. Lee hy vọng đột phá qua được lực lượng này trước khi bộ binh của miền Bắc đến. Ông gởi một lá thư đến tướng Grant, trong thư nói rằng ông chưa muốn ra lệnh cho binh đoàn của mình đầu hàng nhưng muốn thảo luận xem các điều kiện của Grant sẽ ảnh hưởng đến quân miền Nam ra sao. Đang lúc nhức đầu, Grant nói rằng "Có vẻ như Lee vẫn còn có ý muốn đánh."[7] Bộ binh miền Bắc đã áp sát vào nhưng đơn vị duy nhất đủ gần để hỗ trợ kỵ binh của Sheridan là Quân đoàn XXIV thuộc Binh đoàn James của thiếu tướng John Gibbon. Quân đoàn này đã di chuyển 50 km trong 21 giờ đồng hồ để đến tiếp cận kỵ binh. Thiếu tướng Edward O. C. Ord, tư lệnh Binh đoàn James, đến cùng với Quân đoàn XXIV lúc khoảng 4h00 sáng trong khi Quân đoàn V thuộc Binh đoàn Potomac tiến sát theo sau. Sheridan khai triển ba sư đoàn kị binh dọc theo một đỉnh đồi thấp đến tây nam Appomattox Court House.